Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης

Μιχάλης Αεράκης
Καλλιτεχνικός Διευθυντής
ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης

Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης φιλοξενείται εδώ και 20 χρόνια στην πόλη των Χανίων. Διαδέχθηκε μια σημαντική ιστορία που χρονολογείται από το 1974, που ήταν και ο πρώτος πυρήνας θεατρικής και πολιτιστικής αποκέντρωσης σ’ ολόκληρη την Ελλάδα, όπως ήταν η Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης (Ε.ΘΕ.Κ.). Όλα τα παραπάνω χρόνια υπήρξαν και μεγάλες επιτυχίες και δύσκολες εποχές, αλλά και παντελή απραξία για πολλούς και διάφορους λόγους. Ωστόσο μπορούμε να πούμε ότι είναι ξεχωριστή τιμή για μας μιας και ο τίτλος του Θεάτρου μας προσδιορίζει ένα ολόκληρο νησί.
Ο θεσμός των ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. ξεκίνησε το 1983 με πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού. Πιστεύω ότι σήμερα ένα Θέατρο για να αποκτήσει ένα δημιουργικό χαρακτήρα και μία εύρυθμη λειτουργία πρέπει να πληρεί όλα εκείνα τα στοιχεία που διέπουν τις υποχρεώσεις απέναντι στην προγραμματική σύμβαση με το Υπουργείο Πολιτισμού, αλλά και στις συμβατικές υποχρεώσεις προς το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών.
Κατά την προσωπική μου εκτίμηση ένα Θέατρο που λειτουργεί στην περιφέρεια όπως είναι το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης πρέπει να έχει 1) Θεσμική θωράκιση, 2) Οικονομικά προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις των καιρών, 3) Κτιριακή και υλικοτεχνική υποδομή, 4) Σωστές θεατρικές επιλογές, 5) Παράλληλες εκδηλώσεις που να αγκαλιάζουν πλατύτερα κοινωνικά στρώματα και όχι ελιτίστικες επιλογές, 6) Αξιοπιστία στο κάθε τι που γίνεται, έτσι ώστε να μπορεί να κινηθεί με μεγαλύτερη ασφάλεια σε χορηγίες και τέλος έντιμα και με στόχους εφικτούς να οργανώνει τους όποιους σχεδιασμούς και προσανατολισμούς. Μόνο έτσι πιστεύω ότι μπορεί να ανθίσει και να καρποφορήσει ένα Θέατρο.
Το πρόβλημα δεν είναι αν κάποιος μπορεί να κάνει εύκολα Θέατρο αλλά τι Θέατρο θέλει να κάνει. Και εξηγούμαι. Θέλει Θέατρο «Επιχείρηση», θέλει Θέατρο που ως στόχο θα έχει την πνευματική διαδρομή των συμμετεχόντων για την εξύψωση και λειτουργία του ανθρώπινου μυαλού που «κοινωνεί» από αυτό το αποτέλεσμα ή θέλει Θέατρο για προσωπική προβολή και να γίνει «παράγοντας» στον τόπο κατοικίας του.
Εάν έχουν ξεκαθαριστεί όλα αυτά στο μυαλό του, από κει και πέρα μένει να δούμε τη μορφή ή το ιδιοκτησιακό καθεστώς που θα έχει. Αν θα είναι δηλαδή κάτω από την ομπρέλα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλου φορέα, αν θα είναι ατομική ή μη κερδοσκοπική εταιρεία αν θα έχει ερασιτεχνικό χαρακτήρα ή οτιδήποτε άλλο.
Νομίζω ότι ανάλογα με τη μορφή και τη στρατηγική του κάθε θεατρικού φορέα πρέπει να χαράζεται και η τακτική του. Πιστεύω ότι ο μοναδικός κριτής και αποδέκτης, που είναι ο κόσμος αλλά και ο ίδιος ο χρόνος, είναι αυτά που προσδιορίζουν την πορεία ενός σχήματος.
Θέατρο που δεν επενδύει στο μέλλον του είναι καταδικασμένο. Επένδυση για μένα σημαίνει προσεγμένο ρεπερτόριο που να είναι κοντά στους ανθρώπους της περιφέρειάς σου χωρίς αυτό να σημαίνει πρόχειρο και λαϊκίζων, σημαίνει σοβαρή προετοιμασία, σημαίνει ανθρώπους γνώστες του αντικειμένου, σημαίνει να ανοίγεις ένα παράθυρο για το αύριο, με δύο λέξεις έντιμη δουλειά. Μόνο έτσι έχει περισσότερα ποσοστά να υπάρξει και στο μέλλον.
Για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης έχουν γίνει πολλά από τα παραπάνω και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα τελευταία χρόνια, έχει παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην πορεία του Θεάτρου Κρήτης και έχει πάρει γενναίες αποφάσεις. Θεωρώ πολύ σημαντικό πόσο η δημοτική αρχή πιστεύει στο Θέατρο, πόσο επιθυμεί την ανάπτυξή του και κατά συνέπεια τι πόρους διαθέτει από τους προβλεπόμενους γι’ αυτό το σκοπό. Είναι πιστεύω ευθύνη της πολιτείας και μόνο, το πολιτιστικό αγαθό που παράγεται να μη χάσει την πορεία του και το στόχο του. Αυτό που απουσιάζει από την Κρήτη, κάτι το οποίο ομολογώ ότι δεν υπάρχει τόσο πολύ στην υπόλοιπη Ελλάδα, είναι η παντελής έλλειψη κτιριακών και υλικοτεχνικών υποδομών. Πιστεύω ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να κοιτάξει και προς αυτή την κατεύθυνση.
Από το 2000 που ανέλαβα την Καλλιτεχνική Διεύθυνση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης είχα θέσει ως στόχο για ένα Θέατρο «δυνατό προς τα μέσα» και «φημισμένο προς τα έξω». Σήμερα μπορώ να πω ότι το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης βρίσκεται α) σε σταθερή ανοδική πορεία στην ποσότητα και ποιότητα του έργου του, β) σε σταθερή ανοδική πορεία αξιοπιστίας και προσφοράς, γ) σε σταθερό ανοδικό αγκάλιασμα της κοινωνίας που υπηρετεί, δ) σε σταθερή ανοδική πανελλήνια αναγνώριση.
Η θετική αυτή εικόνα του Θεάτρου Κρήτης ασφαλώς δεν επιτρέπει εφησυχασμό. Χρειάζεται ακόμα να γίνουν πολλά. Αλλά για να πετύχεις κάτι πρέπει πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα να μπορείς να εμπνεύσεις και όχι να επιβάλεις. Πρέπει να πείσεις για το σωστό. Πρέπει επίσης με την ταυτότητα της εργασίας σου, την πίστη, την αφοσίωση, τους σωστούς χειρισμούς, το ανυποχώρητο σε θέματα επιλογών, το βάρος της ευθύνης και της αποστολής που έχεις αναλάβει, όλα αυτά να συγκλίνουν σε μία λέξη. Αγάπη. Στη λέξη αυτή λοιπόν αποδίδω το ότι συντελείται στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης τα τελευταία χρόνια.