ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ στα ΝΗΣΙΑ

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Μη Κυβερνητική Οργάνωση για την προστασία των άγριων πουλιών και των βιοτόπων τους

http://www.ornithologiki.gr - Τηλ: 210 8228704

Τα απόκρημνα βράχια της χώρας μας προσφέρουν ιδανικούς χώρους σε όσους ασχολούνται με την αναρρίχηση. Εκτός από άσκηση και αδρεναλίνη, το άθλημα αυτό δίνει την ευκαιρία στον αναρριχητή να απολαύσει μια σπάνια πλευρά της φύσης που λίγοι έχουν δει, να θαυμάσει και να εκτιμήσει το τοπίο συνολικά και να αντιληφθεί την διαδοχή των οικοτόπων.
Δεν είμαστε όμως οι μόνοι που χρησιμοποιούμε αυτά τα βράχια. Πλήθος ζώων και φυτών έχουν επιλέξει αυτόν τον ιδιαίτερο βιότοπο, αλλά για διαφορετικούς από εμάς λόγους.Οι γκρεμοί της Ελλάδας είναι περιοχές δυσπρόσιτες για τον περισσότερο κόσμο, αλλά και για πολλούς φυσικούς θηρευτές. Για τον λόγο αυτό, αποτελούν σημαντικό καταφύγιο και προσφέρουν πολύτιμη απομόνωση σε πολλά είδη. Σπάνια είδη πουλιών βρίσκουν σχισμές και προεξοχές για να στηρίξουν τη φωλιά τους, ενώ νυχτερίδες ζουν και αναπαράγονται σε σπηλιές και τρύπες. Επιπλέον, τα βράχια και οι γκρεμοί, αν και φαινομενικά άγονα, αποτελούν τον κατ' εξοχήν βιότοπο ενδημικών και σπάνιων φυτών, ικανά να αναπτυχθούν σε ελάχιστο χώμα και να αντέξουν σε έντονη ξηρασία και δυνατό αέρα.Τα πουλιά, και κυρίως τα αρπακτικά, που φωλιάζουν στα βράχια είναι ευάλωτα στην ενόχληση. Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, η ενόχληση που προκαλείται από την ανθρώπινη παρουσία επηρεάζει την αναπαραγωγική επιτυχία, καθώς μπορεί να αποτρέψει τα πουλιά από το να φωλιάσουν ή να οδηγήσει στην εγκατάλειψη της φωλιάς τους.
Αργότερα, όταν κλώσσουν τα αυγά τους ή όταν έχουν μικρά, η ενόχληση αναγκάζει τους γονείς να σηκωθούν από τις φωλιές τους, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν αυγά και νεογέννητοι νεοσσοί από τον δυνατό ήλιο, το κρύο, και από τους θηρευτές.
Ας μην ξεχνάμε ότι τα αρπακτικά, ιδιαίτερα οι αετοί, φωλιάζουν στις ίδιες θέσεις κάθε χρόνο. Έτσι η καταστροφή μιας φωλιάς ή/και η ενόχληση των ενήλικων πουλιών μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, ιδιαίτερα στα νησιά, όπου οι διαθέσιμες για φώλιασμα θέσεις είναι λιγοστές.Όλα τα αρπακτικά πουλιά προστατεύονται από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία. Τα περισσότερα από αυτά που φωλιάζουν στα νησιά της Ελλάδας από τον Μάρτιο έως και τον Ιούλιο, όπως ο σπανιότατος Σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus) και η Αετογερακίνα (Buteo rufinus), αλλά και γεράκια όπως το Βραχοκιρκίνεζο (Falco tinnunculus) και ο Πετρίτης (Falco peregrinus).
Αλλα είδη που φωλιάζουν στα βράχια την ίδια εποχή είναι η Κουκουβάγια (Athena noctua), ο Μπούφος (Bubo bubo) και το Όρνιο (Gyps fulvus), που φωλιάζει από τον Ιανουάριο σε λίγα νησιά. Εξαίρεση αποτελεί ο Μαυρoπετρίτης (Falco eleonorae), ένα είδος γερακιού που φωλιάζει αργότερα, από τις αρχές Αυγούστου έως και τον Οκτώβριο. Στο Αιγαίο φωλιάζουν περισσότερα από 4.000 ζευγάρια Μαυρoπετρίτη, δηλαδή πάνω από τα 3/4 του παγκόσμιου πληθυσμού. Για το λόγο αυτό, είναι το πιο σημαντικό είδος που φιλοξενεί η Ελλάδα σε παγκόσμιο επίπεδο. Δυστυχώς, η περίοδος αναπαραγωγής πολλών πουλιών είναι παράλληλα και η πιο κατάλληλη για αναρρίχηση, με αποτέλεσμα η ενόχληση να είναι μία από τις πιο σημαντικές απειλές για αυτά.

Η αναρρίχηση είναι απόλαυση, ακόμη περισσότερο όταν συνδυάζεται με την μοναδική φύση των βράχων του Αιγαίου. Για αυτό, καλό είναι όλοι να θυμόμαστε τα παρακάτω:
- Όσο είναι δυνατόν, αποφύγετε την αναρρίχηση σε ευαίσθητους γκρεμούς την εποχή που αναπαράγονται τα πουλιά (Απρίλιο ως Οκτώβριο). Για να σιγουρευτείτε πως δεν έχουν καταγραφεί φωλιές στην περιοχή που διαλέξατε, πριν αναρριχηθείτε, συμβουλευτείτε τους ερευνητές της ΕΟΕ και του ΕΟΣ. Πληροφορηθείτε από ντόπιους για το αν παρατηρούνται αρπακτικά στην περιοχή και ελέγξτε για κουτσουλιές και κλαδιά στην διαδρομή που χαράξατε. Συνήθως, δεν χρειάζεται να αλλάξετε γκρεμό, αλλά μόνο να αποφύγετε την ευαίσθητη ζώνη γύρω από τη φωλιά (περίπου 500μ. από φωλιά αετού).
- Εάν κατά την διάρκεια μιας ανάβασης δείτε αρπακτικά πουλιά να σηκώνονται στον αέρα, ή συναντήσετε φωλιά απομακρυνθείτε το συντομότερο. Εάν στην φωλιά υπάρχουν μικρά, μην πλησιάσετε, καθώς μπορεί να εγκαταλείψουν τη φωλιά πριν να είναι έτοιμα και να μην μπορούν αργότερα να ξαναγυρίσουν σε αυτήν.
- Μην αφήνετε ίχνη κατά το πέρασμά σας, αναρριχηθείτε σιωπηλά και διακριτικά.
- Μην ανάβετε φωτιές και μην χρησιμοποιείτε δυνατό φωτισμό όταν εισέρχεστε σε σπηλιές και βαθιές σχισμές, γιατί μπορεί να ενοχλήσετε πουλιά και νυχτερίδες.
- Ανοίγοντας δρόμο μην ξεριζώνετε περισσότερα φυτά από όσο είναι απολύτως απαραίτητο, γιατί μπορεί να αποτελούν μικρούς και απομονωμένους πληθυσμούς σπάνιων ειδών.


Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Μη Κυβερνητική Οργάνωση για την προστασία των άγριων πουλιών και των βιοτόπων τους

Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία είναι η μόνη Μη Κυβερνητική Οργάνωση στην Ελλάδα που έχει σαν κύριο στόχο της την προστασία των άγριων πουλιών και των βιοτόπων τους. Είναι μη κερδοσκοπικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1982. Το 1993 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σημαντικό μέχρι τότε έργο της.

Οι στόχοι της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας είναι:
- η Μελέτη και η Προστασία των Πουλιών και των Βιοτόπων στη χώρα μας, που αποτελεί ένα από τα τελευταία καταφύγια Αγριας Ζωής στην Ευρώπη,
- η Προώθηση αυτών των στόχων στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνεργασία με τις αντίστοιχες ορνιθολογικές εταιρείες της Ευρώπης,
- η Ενημέρωση και Εκπαίδευση του κοινού σε όλα τα θέματα που αφορούν τα πουλιά της Ελλάδας ώστε να μπορούν όλοι να χαίρονται την ομορφιά τους και να μπορούν να τα προστατεύουν αποτελεσματικά.